مطالعه تجربی رابطه آگاهی و رفتارهای زیست‌محیطی (مطالعه مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج)

اگرچه مدت‌هاست بشر متوجه اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است (فیروزی، 1384 :10)، امروزه، تهدیدات زیست‌محیطی در مرکز مهم‌ترین پرسش­های وجدان انسان قرن بیست‌ویکم قرار دارد (صالحی، 2010). این پرسش­ها افکار عمومی جهان را به طرز نگران‌کننده­ای به خود معطوف کرده و حساسیت شدیدی به محیط زیست در سطح جهانی به وجود آورده است. هدف اصلی این مطالعه پاسخ به این سؤالات اساسی است که اولاً، رفتارهای مسئولانه و غیرمسئولانه زیست‌محیطی در شهرستان سنندج چگونه ‌است؟ ثانیاً، میزان آگاهی زیست‌محیطی در بین ساکنان شهرستان سنندج در چه سطحی است؟ ثالثاً، بین آگاهی زیست‌محیطی و متغیرهای زمینه­ای (سن، جنسیت، وضع تأهل، سطح تحصیلات، محل سکونت) با رفتارهای زیست‌محیطی چه رابطه­ای وجود دارد؟ روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی است. نمونه آماری شامل 385 نفر از افراد بالای 18 سال ساکن در مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج است که به روش تصادفی طبقه­ای متناسب نمونه­گیری شده­اند. ابزار این تحقیق پرسش‌نامه بوده است. یافته­ها نشان می­دهد که 4/69 درصد از افراد مورد مطالعه دارای رفتارهای مسئولانه در برابر محیط زیست بوده­اند. علاوه بر این، یافته­ها حاکی از پایین‌بودن آگاهی زیست‌محیطی افراد مورد مطالعه است. بین محل سکونت، وضعیت تأهل، گروه­های سنی و آگاهی زیست‌محیطی با رفتارهای زیست‌محیطی رابطه وجود دارد و بین جنسیت و رفتارهای زیست‌محیطی رابطه­ای وجود ندارد. همچنین، نتایج تحقیق نشان می­دهد که بین سطح تحصیلات و رفتارهای زیست‌محیطی رابطه وجود دارد، اما جهت رابطه منفی و معکوس است. در خاتمه، به دلایلِ احتمالیِ وجود رابطه معکوس بین تحصیلات و رفتارهای زیست‌محیطی و پایین‌بودن آگاهی زیست‌محیطی پرداخته شده است.